ضرورت شناخت نحوه بازنمایی رویداد‌ها در رسانه‌ها
تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۰۸۴۸۴
به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، رادیو تبیین در برنامه گفته ناگفته‌ها آقای هادی البرزی دکترای ارتباطات و کارشناس سواد رسانه‌ای و فضای مجازی گفتگو کرد.
سوال: در چهارشنبه شب هفته گذشته که آخرین ارتباط ما با شما بود، راجع به سواد رسانه‌ای و معنای آن که دسترسی، تحلیل و ارزیابی هست صحبت کردیم و شما فرمودید که سواد رسانه‌ای سه سطح دارد، آگاهی یافتن نسبت به مسائل، آموزش و تماشای سطح‌های مختلف و تجزیه و تحلیل اطلاعات؛ در ادامه این مباحثی که خیلی هم ارزشمند هستند صحبت‌های شما را بشنویم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
البرزی:در مباحثی که در برنامه داشتیم به سطوح سواد رسانه اشاره کردیم، در سطح پیشرفته سواد رسانه‌ای که ما وارد تجزیه و تحلیل پیام رسانه‌ای می‌شویم یعنی می‌خواهیم به متن، فرامتن و زیرمتن پیام پی ببریم، این جا مرحله‌ای است که مخاطبان ما نیاز به پیدا کردن مهارت دارند یعنی شما می‌بینید که از یک پیام رسانه‌ای در واقع شما یک پیام رسانه‌ای را اگر مثل یک سنگی بدانید که بخشی از آن از آب بیرون است و بخشی از آن زیر آب هست، آن بخشی که زیر آب است می‌تواند زیرمتن پیام باشد و مخاطب هنوز به آن اشراف ندارد، مگر مخاطبی که بتواند پیام را در داخل این کانتکس سیاسی – اجتماعی و فرهنگی پیام معنا کند.شما مثلا اگر مطالب روز را هم اگر نگاه بکنید در مورد موضوعات مختلف می‌بینید که این فهمیدن شرایط سیاسی – اجتماعی و فرهنگی که متن در آن وقوع پیدا کرده، پیام در آن اتفاق افتاده خیلی مهم است و شاید یک عکسی که از یک دیدار مثلا منتشر می‌شود در یک فضای اجتماعی و سیاسی یک معنایی پیدا بکند و در یک شرایط دیگر هم معنای دیگری داشته باشد؛ بنابراین بخش سوم پیام، بخش سوم دانش سواد رسانه‌ای که سطح پیشرفته‌ای هست و به ما قدرت تجزیه و تحلیل پیام‌ها را می‌دهد که بتوانیم ۶ عنصر را تشخیص بدهیم، این که پیام را چه کسی صادر کرده؟ خود پیام چه چیزی هست؟ چه زمانی پیام گفته شده؟ پیام چگونه گفته شده؟ پیام چرا گفته شده؟ و چطور گفته شده؟ این ۶ عنصر پیام‌های ارتباطی یعنی سه تا چه و سه تا که، که مخاطب باید به اینها اشراف پیدا بکند خیلی مهم است. در بین این عناصری که در مورد پیام ما باید مطلع بشویم بحث چرایی و چگونگی اهمیت زیادی دارد یعنی این که اگر ما بتوانیم تشخیص بدهیم که این پیام چرا و چگونه به دست ما رسیده و از چه روش‌هایی در آن استفاده شده؟ خیلی برای ما ارزش دارد و ما را می‌تواند به سطوح بالای سواد رسانه‌ای برساند، چون بیشتر اوقات مخاطبان فقط ممکن است به ۴ عنصر چه کسی؟ چه چیزی؟ چه وقت و اینها توجه کنند، اما خیلی کمتر بتوانند متوجه چرایی و چگونگی تولید پیام بشوند. اگر کسی بتواند به مرحله‌ی پیشرفت سواد رسانه‌ای برسد و بتواند پیام را تجزیه و تحلیل کند، خودش یک سطح عالی است که کمتر در دام اخبار جعلی می‌افتد.
مثلا ما در تحریریه‌های خبر و تحریریه‌های روزنامه‌ها سردبیرانی داریم، دبیران خبر با تجربه‌ای داریم که می‌توانند لایه‌های مختلف پیام را تحلیل کنند، مثلا شما وقتی که یک خبر را به ایشان می‌دهید می‌توانند به شما بگویند که آیا این خبر درست است یا تحلیل درستی از آن پیام را به شما ارائه بدهند؛ بنابراین من می‌خواهم امشب به شنوندگان عزیز بگویم که وقتی یک پیامی دست شما می‌رسد حتما این ۶ عنصر پیام را که ۶ تا سوال است از خودمان بپرسیم، این پیام را چه کسی به ما داده؟ یا از چه منبعی صادرشده؟ در واقع این پیام چه زمانی صادر شده؟ خود پیام چه چیزی هست؟ آیا پیام صوتی است؟ تصویری و یا مکتوب هست؟ و در واقع همه این عناصر را که کنار هم می‌گذاریم، آن وقت ما به دانش خوبی در حوزه‌ی سواد رسانه‌ای می‌توانیم دست پیدا کنیم که خیلی می‌تواند ما را کمک کند.
بیشتر اوقات ما موقعی دچار ابهام می‌شویم که به چرایی و چگونگی پیام‌ها نمی‌رسیم. اینجاست که تفسیر و تحلیل به کمک ما می‌آید، یعنی شما می‌بینید که در انواع پیام‌های رسانه‌ای که ما با آنها روبرو هستیم، وقتی که از یک پیام رسانه‌ای مطلع نمی‌شویم، می‌آییم از تحلیل‌ها و تفسیر‌ها استفاده می‌کنیم و نقش تعلیم گران خیلی می‌تواند به ما کمک کننده باشد؛ بنابراین در حوزه سواد رسانه‌ای آن بحث تجزیه و تحلیل پیام‌های رسانه‌ای خیلی مهم است که ما آن سه زیرمتن و فرامتن و متن را ما می‌توانیم با آن تشخیص بدهیم.
سوال: یک مسئله‌ی خیلی مهم است در مورد تجزیه و تحلیل پیام‌ها که چه کسی و چگونه این پیام‌ها را تجزیه و تحلیل کند، اگر به اشتباه این پیام‌ها تجزیه و تحلیل بشوند آثار منفی دارند به جای آثار مثبت داشتن، درست است؟
البرزی: بله، قطعا همین طور است. برخی از این سوال‌ها را ما در مورد یک پیام راحت‌تر می‌توانیم جواب بدهیم، مثلا فکر کنید که یک عکسی به شما رسیده که می‌خواهید به چه وقتی آن پی ببرید و این که شب هست؟ روز هست؟ چه ساعتی است؟ اینها می‌تواند کمک کننده باشد. مثلا رسانه‌های بیگانه یک خبر منتشر کردند که در ساعت مثلا هشت صبح یک اتفاقی در یک جایی افتاده، شما می‌خواهید پی ببرید در آن می‌گردید، آن نشانه‌های زمان را پیدا بکنید که آیا این اتفاق در ظهر افتاده؟ در شب افتاده؟ یعنی در آن پیام از تاریکی عکس، از سایر شاخص‌های عکس می‌توانید پی ببرید که آیا آن هشت صبح درست است یا نیست؟ در واقع زمان را می‌توانید شاید خیلی راحت‌تر به دست بیاورید، یا این که این پیام را چه کسی گفته؟ آیا این منبع، منبع مستندی هست؟ یعنی پیدا کردن برخی از این سوالات راحت است، اما چرایی و چگونگی پیام یک مقدار مهارت می‌خواهد کسی را می‌خواهد که سال‌ها تجربه داشته باشد، بنابراین رسانه‌ها می‌توانند مخاطب را کمک کنند در حوزه‌های مختلف و به ایشان بگویند که چگونه به موضوعات مختلف در آن تجزیه و تحلیل کمک شان کنند و مخاطب را به جایی برسانند که با یک کمک بتواند تشخیص بدهد که آیا آن پیامی که به دستش رسیده بوده درست بوده یا نادرست.
این جا سرعت رسانه‌ها می‌تواند مخاطب را کمک کند، اما مخاطب هم در موقعی که چرایی و چگونگی را خوب دریافت نمی‌کند باید به رسانه‌های معتبر مراجعه کند، ببیند رسانه‌های دیگر راجع به این موضوع چه گفتند و آن رسانه‌ها هم می‌توانند به عنوان منابع موثق به مخاطب کمک کنند.
یک بار من در بحث هایمان گفتم، گفتم حداقل اگر ما یک خبر را می‌بینیم لازم است که در سه تا منبع موثق آنها چک کنیم، سه تا سایت معتبر، سه تا خبرگزاری معتبر راجع به آن مطلب سخن گفته باشند.
سوال: یک نکته را راجع به سرخط خبرها گفتید، گفتید که اگر مخاطبان به سرخط رسانه‌های معاند نگاه بکنند، می‌توانند بفهمند که دستاورد‌ها چیست و کجا سانسور شده؟ کجا سکوت بی دلیل کردند؟ اینها هم خیلی می‌تواند موثر باشد برای تجزیه و تحلیل مخاطب.
البرزی: دقیقا همین طور است، شما وقتی که رسانه‌های معاند را پیگیری می‌کنید مثلا می‌بینید یک دستاورد یا خبر روزی امروز اتفاق افتاده، اما هیچ اشاره‌ای در رسانه‌ها به این موضوع نشده، مثلا بار‌ها ما موشک آزمایش کردیم همان موشک فتاح که چند روز پیش در کشور ما آزمایش شد رسانه‌های معاند نسبت به این از تاکتیک سکوت استفاده کرده بودند و هیچگونه این را بازتاب نداده بودند؛ بار‌ها این اتفاق افتاده در مورد دستاورد‌های هسته‌ای و فناوری‌هایی که در کشور ما اتفاق می‌افتد می‌بینیم که این رسانه‌ها سکوت می‌کنند یا نکته‌ای را بیان نمی‌کنند و در مورد این دستاورد‌ها هیچ مطلبی را نمی‌روند و یا به طور قطره چکانی به موضوع می‌پردازند، یکی از تاکتیک‌هایی که ما الان می‌توانیم به آن پی ببریم مقایسه نحوه‌ی بازنمایی رویداد‌ها در رسانه‌های معاند است، یعنی شنوندگان عزیز وقتی که یک مطلبی را می‌بینند و انتظار دارند که رسانه‌ها به آن بپردازند وقتی که با سکوت رسانه‌ها مواجه می‌شوند، این به آنها کمک می‌کند که نحوه‌ی بازنمایی رویداد‌ها را در رسانه‌های بیگانه به آن پی ببرند، ببینند کجا‌ها اینها سکوت می‌کنند؟ کجا‌ها موضوعات را بازتاب نمی‌دهند؟ و بعد می‌توانند وارد لایه‌های بعدی بشوند، فهمیدن سانسور خیلی راحت است، اما تشخیص ساید تاکتیک‌ها یک مقدار سخت‌تر است که اینها هم رفته رفته که مهارت ما اضافه شد می‌توانیم این تکنیک‌ها را تشخیص بدهیم. من شب‌های آینده می‌توانم بعضی از این تکنیک‌های پوشش خبری را با همدیگر مقایسه کنیم که شنوندگان با آنها آشنا بشوند.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: تجزیه و تحلیل پیام رسانه های معاند چرایی و چگونگی پیام رسانه ای سواد رسانه ای خیلی مهم تشخیص بدهیم رسانه ها گفته شده کمک کنند یک پیام پیام ها چه کسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۰۸۴۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ساخت پلاستیک زنده‌ای که خود را تخریب می‌کند
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از اینترستینگ اینجینیرینگ، آلودگی پلاستیکی تهدید بزرگی برای محیط زیست و حیات وحش محسوب می‌شود. همانطور که تلاش می‌کنیم مشکل را بهتر درک کرده و برای کاهش وابستگی خود به پلاستیک راه حل‌هایی بیابیم، دانشمندان نیز در حال مقابله با این ماده در ابتدایی‌ترین ساختار آن هستند.
اکنون گروهی از پژوهشگران به سرپرستی محققان دانشکده مهندسی و تحقیقات مواد دانشگاه سن دیگو (MRSEC) با موفقیت پلاستیک زنده‌ای را مهندسی کردند که قابلیت کمپوست شدن دارد.
پلی اورتان ترموپلاستیک، به عنوان یک نوع پلاستیک، جای پای محکمی در زندگی روزمره ما دارد. از نظر تجاری، صنایع از آن در تولید کفش، پادری ها، کوسن‌ها و فوم حافظه دار استفاده می‌کنند.
این دانشمندان می‌گویند: زمانی که این پلاستیک با هاگ باکتری از نوع «باسیلوس سابتلیس» پر شد، دیدیم وقتی پلی اورتان در پایان چرخه زندگی خود در معرض مواد مغذی موجود در کمپوست قرار می‌گیرد، شروع به تجزیه می‌کند. این خاصیت ذاتی این باکتری‌ها است.
برخی از باکتری‌ها قادر به ایجاد هاگ هستند، هاگ یا اسپور مرحله استراحت مقاومت در باکتری‌ها است. هاگ‌ها می‌توانند در شرایط نامساعد که باکتری‌ها قادر به تحمل آن نیستند، مانند حرارت، سرما، خشکی، مواد شیمیایی، تشعشعات و ... زنده بمانند. هر باکتری فقط یک هاگ می‌سازد و از هر هاگ یک باکتری بوجود می‌آید. هاگ ممکن است کروی یا بیضی باشد و اندازه آن بین ۴ تا ۲ میکرون است.
آنها در این پژوهش، توانایی سویه‌های محدودی از باکتری‌ها را در استفاده از پلی اورتان ترموپلاستیک‌ها به عنوان تنها منبع کربن مورد ارزیابی قرار داده و سپس منبعی که بهترین رشد را داشت برگزیدند.
مهندسی پلاستیک زیست تخریب پذیر
محققان هاگ‌های باکتری و گلوله‌های پلاستیکی را در یک اکسترودر پلاستیکی ریختند و آنها را در دمای ۱۳۵ درجه سانتیگراد مخلوط کردند. سپس نوار‌های پلاستیکی معمولی از آن ساختند.
هاگ‌ها به عنوان یک حالت خفته باکتری و به دلیل برخورداری از یک سپر محافظتی، می‌توانند در شرایط سخت مقاومت کنند، با این حال، این محققان یک قدم فراتر رفتند تا آنها را به گونه‌ای مهندسی کنند که در برابر دما‌های بالا انعطاف پذیر و مقاوم باشند.
این شیوه که تکامل آزمایشگاهی تطبیقی نام دارد شامل رشد هاگ ها، قرار دادن شان در دمای زیاد برای دوره‌های زمانی طولانی و امکان جهش طبیعی برای آنها می‌شود.
دانشمندان پس از تکرار چندین باره این فرآیند، با موفقیت گونه کاملی از این هاگ‌های باکتریایی را زیست مهندسی کردند. وقتی این هاگ‌ها دوباره در محیط کشت فعال می‌شوند، شروع به تجزیه پلاستیک می‌کنند.
بیدار شدن هاگ‌ها در محیط کمپوست
آنها این پلاستیک زیست تخریب پذیر را در «محیط‌های کمپوست فعال و استریل میکروبی» تحت شرایط ایده آل ۳۷ درجه سانتیگراد با رطوبت ۴۴ تا ۵۵ درصد آزمایش کردند. هاگ‌ها در داخل این نوار‌های پلاستیکی دوباره جوانه زدند و ظرف پنج ماه ۹۰ درصد پلاستیک را تجزیه کردند.
اگر صنعت پلاستیک بخواهد به استفاده از پلاستیک ادامه دهد و اگر وابستگی ما به این مواد همین قدر زیاد باقی بماند، با تولید پلاستیک زیست تخریب پذیر می‌توان ضایعات را در مدت زمان بسیار کوتاهی از بین برد.
مجریان این طرح می‌گویند: آنچه قابل توجه است این است که این ماده جدید حتی بدون حضور میکروب‌های اضافی تجزیه می‌شود و بیشتر این پلاستیک‌ها احتمالا کارشان به محیط‌های کمپوست غنی از میکروب‌ها نخواهید کشید؛ بنابراین این توانایی خود تخریبی در محیطی عاری از میکروب باعث می‌شود فناوری ما همه کاره‌تر شود. این پلاستیک حتی برای تجزیه زیستی به شرایط مطلوب نیاز ندارد.
نتایج این تحقیقات در نشریه Nature Communications منتشر شده است.
انتهای پیام/
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد